Hugleiðing um bókstafstrú og guðleysi

Ég var að rekast a grein eftir einn af mínum uppáhalds bloggurum, hann Kristinn en hérna er greinin:Hugleiðingar um bókstafstrú og leiðréttingaráráttu 

Ég vildi að ég hefði sömu gáfu og Kristinn að geta látið gamminn bara geysa, því miður er ég meira þannig að ég vil koma á framfæri ákveðnum punktum eða rökum en á erfiðara með koma með langlokur. Þannig að ætla ég að svara þeim punktum sem Kristinn kemur með í grein sinni.

Kristinn
Séu menn ekki að reyna að greiða úr hugmyndum sínum mótsagnirnar held ég að megi fullyrða að þeir hafi engan áhuga á sannleikanum og fellur þá umræðan um sjálfa sig - og gerir það augljóslega alltaf frá upphafi í tilfelli bókstafstrúaðra.

Þessu er ég mjög sammála en hérna finnst mér Kristinn vera þann sem er með bjálkann í auganu að reyna að fjarlægja flísina í auga nágrannans.  Í fyrsta lagi þá segir Jesú að Hann er sannleikurinn og þar af leiðandi hafa kristnir mikla ástæðu til að vita sannleikann því það er í sjálfu sér að kynnast Guði. Þetta er líka eitthvað sem bergmálar í orðum kristnu vísindamanna sem lögðu grunninn að nútímavísindum eins og t.d. sagði Louis Pasteur að vísindin færa menn nær Guði. Í öðru lagi þá hlýtur það að fara eftir hvaða bókstaf er verið að trúa hvort að mótsagnir eru innifaldar í hugmyndum manna. Síðan er það oft þannig að þegar menn skoða hlutina á yfirborðskenndann hátt þá geta þeir virkað mótsagnakenndir en þegar nánar er skoðað þá stenst það ekki. Þegar kemur að Biblíunni þá er mjög margt sem þarf að skoða, menningu, frumtextann og samhengið og tilgang ritsins svo dæmi séu tekin.

Kristinn
Hér á blogginu hafa menn töluvert reynt að fá Mofa bókstafstrúarmann til að gangast við villum í málflutningi sínum, sem er nokkuð sem hann gerir nánast aldrei, og lítið orðið ágengt þrátt fyrir að innleggin séu orðin vel yfir 200 talsins við síðust umræðu þar sem hann kemur við sögu

Þegar tveir hópar rökræða og hvorugur gengst við villum í málflutningi þá eru greinilega báðir aðilarnir jafn sekir um að gangast ekki við villum.  Ég persónulega hef alveg nokkrum sinnum þurft að draga hluti til baka. Alltaf blendnar tilfinningar þegar það kemur upp, leiðinlegt að sjá að maður misskildi eitthvað en síðan gott að geta sýnt heiðarleika og auðmýkt og viðurkenna að maður hafði rangt fyrir sér. Ég man ekki eftir mörgum dæmum, ef einhverjum, þar sem Kristinn viðurkennir að hann hafði rangt fyrir sér.

Kristinn
Mofi er trúmaður af því tagi sem jafnan tínir Stalin, Hitler og Pol Pot til sem dæmi um afleiðingu guðleysis. Honum er síðan jafnan bent á að það megi deila um hvort þessir menn hafi allir verið guðlausir og í framhaldi er honum bent á að ekkert sem þeir gerðu má með góðu móti rekja til trúarafstöðu þeirra - þar sem það eitt að trúa ekki er ekki boð um að gera eitt né neitt - hvað þá drepa trúaða

Á ég bara að flokka þetta undir tilviljun að mestu fjöldamorðingjar sögunnar voru guðleysingjar?  Ég bara get ekki gert það, það er svo órökrétt að það nær engri átt. Ég viðurkenni síðan alveg að Hitler var ekki guðleysingi, man ekki eftir að hafa verið að reyna að sannfæra einhvern um að Hitler hafi verið guðleysingi.  Síðan er spurningin hvort að þeirra guðleysi hafi haft áhrif á gjörðir þeirra þá finnst mér Dostoevsky orða þetta mjög vel, "If God doesn't exist, everything is permissible".  Það er nokkuð ljóst að guðleysinginn hefur engan trúarlegan texta sem segir honum að það er rangt að myrða, stela eða ljúga eða skipun frá Guði sjálfum að elska náungan eins og sjálfan sig. Það er líka nokkuð ljóst að guðleysinginn óttast ekki réttlæti Guðs þegar þessu lífi er lokið.  Allt þetta ætti að gera öllum ljóst sem eru ekki blindaðir af trú að guðleysi hefur áhrif á hvernig menn sjá lífið og tilveruna og hvernig menn sjá lífið og tilveruna hefur áhrif á gjörðir þeirra.

Ég er ekki að segja að guðleysingjar hafa ekkert siðferði eða viti ekki muninn á réttu og röngu. Ég tek frekar undir orð Páls þegar hann fjallar um þetta atriði:

^{Rómverjabréfið 2:14-15}
Þegar heiðingjar, sem þekkja ekki lögmál Móse, gera það eftir
eðlisboði sem lögmál Guðs býður, þá eru þeir sjálfum sér lögmál þótt þeir hafi
ekki neitt lögmál. Þeir sýna að krafa lögmálsins er skráð í hjörtum
þeirra með því að samviska þeirra ber þessu vitni og hugrenningar þeirra sem
ýmist ásaka þá eða afsaka

Kristinn
Það að hann skuli eilíflega endurtaka vitleysuna með þessum óheflaða hætti og jafnvel bæta um betur með því að gera Darwin ábyrgan fyrir þjóðhreinsunarstefnu Nasista ætti í sjálfu sér að gera mönnum ljóst að Mofi hefur engan áhuga á sannleikanum

Ég hef aldrei sagt að Darwin væri ábyrgur fyrir þjóðhreinsunarstefnu Nasista. Ég tek aðeins undir orð þróunarsinnans Stephen Jay Gould um áhrif Darwins á nasistana:

Stephen Jay Gould
We cannot understand much of the history of late 19^th and early
20^th century anthropology… unless we appreciate its obsession with
the identification and ranking of races

Stephen Jay Gould
Biological arguments for racism may have been common before 1859, but they
increased by orders of magnitude following the acceptance of evolutionary theory

Síðan einn þróunarsinni í viðbót sem að mínu mati hitti þarna naglann á höfuðið:

Arthur Keith
The German Fuehrer, as I have consistently maintained, is an evolutionist; he has consciously sought to make the practice of Germany conform to the theory of evolution.

Kristinn
Hvers vegna er það sem menn reyna að tala um sannleikann við fólk sem hefur engan áhuga á honum?

Ég tel mig hafa algjörlega sannað að ég hef mikinn áhuga á sannleikanum og reglulega geri ég greinar þar sem ég bendi á atriði sem styðja mína trú.  Ég sé mjög lítið af slíku hjá Kristni. Endalausar greinar sem eru aðeins hugleiðingar um hitt og þetta en aldrei bent á eitthvað raunverulegt sem styður hans trúar afstöðu. Ég er einfaldlega á því að sannleikann er að finna út í raunveruleikanum, maður þarf ekki bara að hugleiða heldur líka rannsaka. Kristinn að þessu leiti minnir mig á munkana á miðöldum sem hugleiddu hve margir englar gætu staðið á hausnum á títuprjóni. 

Ég held ég haldi áfram að benda á vísindarannsóknir og hvernig ég sé þær styðja mína trú og tek opnum örmum öllum þeim sem vilja benda á rannsóknir sem þeir telja passa ekki við mína trú. Bara svo það komi fram þá auðvitað passar ekki allt við mína trú, auðvitað eru hlutir sem ég skil ekki og óleystar ráðgátur en málið er hvert benda megnið af gögnunum.

Kristinn
Það er áhugavert í þessu samhengi að velta því fyrir sér hvort þessir sömu aðilar myndu hafa jafn mikinn áhuga á að leiðrétta málflutning Mofa ef hann væri búinn að ganga af trúnni og orðinn darwinisti, en færði eftir sem áður jafn hörmulega mótsagnarkennd rök fyrir hugmyndum sínum

Greinin sem slík inniheldur aðeins tvö dæmi um það sem Kristinn telur verið mótsagnakennd rök en ég tel mig hafa svarað þeim báðum. Það er aftur á móti Kristinn sem hefur trú sem mér finnst svakalega mótsagnakennd, trú sem heldur fram að dauð efni, tilviljanir og tími hafi orsakað vitsmuni, siðferði og meðvitund þrátt fyrir að hafa ekkert af þessum eiginleikum og enga þekktar leiðir til að orsaka jafn mögnuð fyrirbæri og þessi.

Kristinn
Ég varpa þessum vangaveltum bara fram til gamans. Kannski menn hafi áhuga á að ræða heimspekilegar forsendur þess að bókstafstrúarmaður geti opnað augun fyrir mótsögnum, í stað þess að ergja sig á einstökum mótsögnum sem hann lokar augunum fyrir...

Ég hefði mikinn áhuga á því að skilja til hlítar þær heimspekilegu forsendur sem guðleysingjar hafa svo þeir geti opnað augun fyrir mótsögnunum í þeirra trú. Sumir hafa þó tjáð sig um þær og viðurkenna að þeir taka afstöðu guðleysis og efnishyggju sama hvað tautar eða raular vegna þess að í þeirra huga er það skilgreiningin á vísindum. Þessu til stuðnings vil ég benda á það sem Dawkins skrifaði:

The Blind Watchmaker  (1996)  p.249
My argument will be that Darwinism is the only known theory that is in  principle capable of explaining certain aspects of life. If I am right it means that, even if there were no actual evidence in favour of Darwinian theory (there is, of course) we should still be justified in preferring it over all rival theories

Fyrir forvitna þá er ég er nýbúinn að skrifa grein þar sem ein af sterkustu rökum Dawkins ( að hans eigin mati ) fyrir þróunarkenningunni eru byggðar á einhverju sem er ekki satt, sjá: Bestu rök Dawkins, lygi?

Annað líkt dæmi sem sýnir hvernig guðleysi er tekið fram yfir staðreyndirnar og leitina að sannleikanum kemur frá

Richard Lewontin
We take the side of science in spite of the patent absurdity of some of its constructs, in spite of its failure to fulfill many of its extravagant promises of health and life, in spite of the tolerance of the scientific community for unsubstantiated just-so stories, because we have a prior commitment, a commitment to materialism.

 It is not that the methods and institutions of science somehow compel us to accept a material explanation of the phenomenal world, but, on the contrary, that we are forced by our a priori adherence to material causes to create an apparatus of investigation and a set of concepts that produce material explanations, no matter how counter-intuitive, no matter how mystifying to the uninitiated. Moreover, that materialism is an absolute, for we cannot allow a Divine Foot in the door.

Þetta tel ég hljóti að vera ein af aðal ástæðum guðleysis, að fyrirfram ákveða að vísindin eða sannleikurinn er guðleysi og síðan meta allt út frá því.  Ég fyrir mitt leiti tel að vísindin eigi að leita að sannleikanum og eins og Louis Pasteur sagði þá færa vísindin okkur nær Guði.

Athugasemdir

[Theódór Gunnarsson, 30.3.2011 kl. 20:51]

Mofi,

Það er eitthvað krúttlegt við þig.

[Rebekka, 31.3.2011 kl. 07:34]

Mofi, það var þannig séð ekki sjálfur Dostoyevsky sem sagði þetta að allt væri leyfilegt ef guð væri ekki til.  Þetta er tilvitnun úr Karamazov bræðurnir.  Hann lagði þessi orð í munn Smerdyakovs, sem var heimskasta persónan í bókinni, og morðingi að auki.

Persónulega dettur mér ekki í hug að fylgja Biblíunni eða nokkru öðru trúarriti, enda er það óþarfi.  Fyrir tíma Biblíunnar, fyrir tíma kristninnar, jafnvel fyrir tíma skriftarinnar þá var ekkert "lögmál" skrifað í bækur fyrir fólk til að hlýða.  Samt lifði mannkynið af, sem segir okkur að ekki allir voru drepandi og myrðandi mann og annan því þeir vissu ekki betur.

Að auki virðist sem að "lögmál" Biblíunnar hjálpi fólki ekkert voða mikið að hætta að myrða og stela.  Jafnvel sjálfur Guð brýtur eigin boðorð oft og mörgum sinnum í Biblíunni ("en hann hafði sínar ástæður!").  Eins og hefur örugglega verið bent á áður er líka fróðlegt að skoða hlutfall trúaðra og trúlausra í fangelsum Bandaríkjanna og miða við hlutfall þeirra í samfélaginu.  Tölurnar benda til þess að trúlausir fremji færri glæpi en aðrir hópar, a.m.k. í Ameríku.  Hvernig má það vera?  Er "lögmálið" svona vel skrifað í hjörtu þeirra að þeir fylgja því jafnvel betur en þeir sem trúa á Jesú?

Eða er kannski möguleiki að trúarleg "lögmál" séu einfaldlega fengin að láni frá trúlausum samfélagsreglum? 

[Mofi, 31.3.2011 kl. 09:47]

Rebekka, það er rétt hjá þér að Dostoyevsky var þarna ekki sjálfur að segja sína skoðun heldur persóna í bók hans. Hefði líklegast átt að taka það fram.

Rebekka
Persónulega dettur mér ekki í hug að fylgja Biblíunni eða nokkru öðru trúarriti, enda er það óþarfi.  Fyrir tíma Biblíunnar, fyrir tíma kristninnar, jafnvel fyrir tíma skriftarinnar þá var ekkert "lögmál" skrifað í bækur fyrir fólk til að hlýða.  Samt lifði mannkynið af, sem segir okkur að ekki allir voru drepandi og myrðandi mann og annan því þeir vissu ekki betur.

Að fara eftir ráðum Biblíunnar er auðvitað fyrir einhvern sem vill samfélag við Guð Biblíunnar. Aðrir auðvitað gætu fengið veraldlega blessun frá því að fylgja þeim því að ráðin eru góð.

Rebekka
Að auki virðist sem að "lögmál" Biblíunnar hjálpi fólki ekkert voða mikið að hætta að myrða og stela.  Jafnvel sjálfur Guð brýtur eigin boðorð oft og mörgum sinnum í Biblíunni ("en hann hafði sínar ástæður!"). 

Er það slæmt að stöðva fólk í að fremja hræðilega glæpi?  Er ekki möguleiki að ef Guð er til og Hann veit töluvert meira en við að þá hafði Hann góðar ástæður fyrir því að enda siðmenningu sem var hræðilega spillt?  Síðan er eins og að guðleysingjar vilja alltaf dæma Guð út frá því að Guð er ekki til. Mér þykir það vægast sagt kjánalegt og ósanngjarnt. Þegar Guð tekur lífið frá einhverjum þá hefur Hann vald til að gefa það aftur til viðkomandi og allir munu öðlast aftur líf, sumir til að upplifa dóm en aðrir til að upplifa eilíft líf.

Rebekka
Eins og hefur örugglega verið bent á áður er líka fróðlegt að skoða hlutfall trúaðra og trúlausra í fangelsum Bandaríkjanna og miða við hlutfall þeirra í samfélaginu.

Þeir sem rannsaka þetta fullyrða að það að mæta reglulega í kirkju og lesa reglulega Biblíuna hefur mjög öflug áhrif á hegðun fólks. Þeir sem "trúa" en taka trúnna ekkert alvarleg eins og mæta ekki í kirkju og lesa ekki Biblíuna, ég hef enga ástæðu til að ætla að þeir hegði sér eitthvað betur en eitthvað annað fólk.

Hérna eru skemmtilegar rökræður þar sem "trú á Guð" er fyrir rétti þar sem spurningin er hvort að trú á Guð hafi gert gott í heiminum eða slæmt.  Margir koma þarna að og bera vitni og einn þeirra fjallaði um svona rannsóknir, man ekki hvar í myndbandinu en það er þarna ef þú hefur áhuga.