Er vitnisburšur Nżja Testamentisins trśveršugur?

Žetta er įframhald af hugleišingum sem koma fram ķ žessari grein: Handrit Nżja Testamentisins 

PaulTHérna erum viš aš reyna aš komast aš žvķ hvort aš sagan ķ megindrįttum er sönn.  Var fyrir tvö žśsund įrum sķšan gyšingur aš nafni Jesś sem kenndi stórkostlega hluti, gerši kraftaverk, var krossfestur af Rómverjum og gyšingum fyrir aš segjast vera Guš og sķšan birtist mörgum eftir aš rķsa upp frį daušum žrem dögum seinna.  Viš erum ekki aš reyna aš komast aš žvķ hvort aš žaš sé einhver villa ķ frįsögninni heldur ašeins aš komast aš žvķ hvort žessi grundvallar atriši eru rétt.Til aš komast aš žessu žį ętla ég aš skoša nokkur atriši:1.       Höfum viš vitnisburš nįlęgt atburšunum sjįlfum?2.       Höfum viš sjónarvotta aš atburšunum?3.       Eru žessir sjónarvottar trśveršugir?Handrit Nżja Testamentisins eru mjög nįlęgt atburšunum sjįlfum. Žaš er hęgt aš fullyrša aš Nżja Testamentiš er skrifaš aš minnsta kosti 100 e.kr. og enn frekari rök sżna fram į aš fyrir 70 e.kr. er lķklegra.

1.       Höfum viš vitnisburš nįlęgt atburšunum sjįlfum

Žaš skiptir mįli aš heimildirnar sem viš höfum voru skrifašar ekki löngu eftir aš atburširnir įttu sér staš. Žaš er ekki mjög įreišanlegt ef um er aš ręša handrit skrifuš mörg hundruš įrum eftir atburšina.  Svo, voru handrit Nżja Testamentisins skrifuš löngu eftir žessa atburši eša stuttu eftir žessa atburši?  Svariš er stuttu eftir žessa atburši.Ķmyndašu žér aš žś finnir bók sem fjallar um sögu Tvķbura turnanna ķ New York. Höfundurinn greinir frį alls konar smį atrišum um turnana og fer yfir sögu žeirra. En eftir aš hafa fariš ķ gegnum alla bókina žį finnir žś ekkert um aš tveim Boing žotum var flogiš ķ turnana og žeir hrundu. Vęri žaš rökrétt įlyktun aš segja aš bókin hafi veriš skrifuš įšur en hryšjuverka įrįsirnar voru geršar?  Ég held aš žaš er engin spurning og kjįnalegt aš efast um žaš.   Žaš er mjög svipaš dęmi žegar kemur aš handritum Nżja Testamentisins žvķ žau minnast ekki į eyšileggingu musterisins ķ Jerśsalem įriš 70.e.kr.  Fyrir gyšing žį var musteriš helgasti stašur žjóšarinnar, žetta var stašurinn žar sem žś fékkst syndir žķnar fyrirgefnar meš žvķ aš fęra fórn og žannig ašgang aš eilķfu lķfi. Ķ meira en žśsund įr žį hafši musteriš žjónaš žessum tilgangi og veriš stašurinn sem Guš bjó.  Fyrir lęrisveina Krists žį var žetta enn sérstakara žvķ aš Kristur spįši fyrir um aš musteriš myndi vera eyšilagt svo lęrisveinarnir höfšu mjög góša įstęšu til aš benda žarna į uppfylltan spįdóm Krists en ekkert af handritum Nżja Testamentisins minnist į eyšileggingu musterisins.Spurningin handa žér, ef žś vęrir aš rita sögu Jesś eftir aš musteriš og Jerśsalem var eytt, myndir žś nefna žennan sögulega atburš?  Hafšu ķ huga aš eyšing musterisins og Jerśsalems var miklu meira mįl fyrir lęrisveinana og alla gyšinga žjóšina heldur en nokkur tķman eyšilegging Tvķburaturnanna.  Ég held aš žaš sé engin spurning aš Nżja Testamentiš var skrifaš fyrir 70.e.kr.   Žaš er fleira sem bendir til hins sama en lęt žetta duga ķ bili.

2.       Höfum viš sjónarvotta aš žessum atburšum?

 Žegar viš lesum handrit Nżja Testamentisins žį sannarlega halda höfundar žess žvķ fram aš žeir voru vitni aš žessum atburšum.  Žeir segja aš žeir sįu Jesś krossfestan og žeir sįu Hann eftir aš Hann reis upp frį daušum. Žaš sem styšur žaš aš žeir voru sjónarvottar er aš margir hverjir höfšu mikiš fyrir žvķ aš skrį nišur atriši ķ žeirra samfélagi. Lśkas til dęmis ķ Postulasögunni nefnir 84 atriši sem viš höfum getaš sannreynt aš eru sögulega rétt.  Ef aš Lśkas setti svona mikla vinnu ķ aš segja rétt frį atrišum sem virka smįvęgileg eins og dżpt vatns į įkvešnum staš, nöfn į bęjum og stašhįttum, ętti hann žį ekki lķka aš vera nįkvęmur žegar kemur aš einhverju mikilvęgu eins og kraftaverkum?Jóhannesargušspjall er einnig fullt af atrišum sem sżna fram į aš hann reyndi aš vera nįkvęmur og hafši žekkingu stašhįttum og menningu žess tķma sem hann skrifar um. Žetta er skemmtilegt višfangsefni og miklu meira hęgt aš kafa ofan ķ žetta eins og t.d. hvernig fornleyfafręšin hafa styrkt enn fremur aš žeir sem skrifušu žessi rit voru sjónarvottar.Atriši sem gefa okkur įstęšu til aš lķta į vitnisburš lęrisveina Jesś sem trśveršugan:
  • Žeir sem ritušu handritin létu fylgja meš óžęgilegar og oft skammarlegar upplżsingar um žį sjįlfa.  Ef lęrisveinarnir hefšu veriš aš skįlda upp sögu žį hefši žeir sleppt atrišum sem létu žį lķta illa śt en žeir geršu žaš ekki.
  • Höfundarnir létu fylgja meš mikiš af žvķ óžęgilega og undarlega sem Jesś sagši og sömuleišis óžęgilegar stašreyndir eins og aš fjölskylda Jesś hélt aš Hann vęri ekki meš öllum mjalla og reyndu aš taka Hann heim meš sér.
  • Höfundarnir skrifušu nišur orš Jesś sem gera gķfurlegar kröfur til žeirra og allra. Eins og aš bara girnast ašra konu er aš drżgja hór ķ hjartanu, aš hata er eins og vera moršingi ķ hjartanu og aš elska óvini sķna. Žetta er ekki stašall sem menn eru lķklegir til aš koma meš. Hafa ber lķka ķ huga aš höfundarnir neita žvķ ekki aš žeir voru sekir um žetta hluti og margt af žvķ er meira aš segja kemur fram ķ handritunum.
  • Höfundarnir ašgreina sķn orš frį oršum Krists. Afhverju eykur žetta trśveršugleika? Af žvķ aš žaš hefši veriš mjög aušvelt aš leysa allan įgreining meš žvķ aš setja orš ķ munn Jesś en žaš var aldrei gert til aš leysa įgreining.
  • Atriši er varšandi krossfestinguna og greftrunina eru ekki eitthvaš sem er lķklegt aš menn myndu skįlda upp.  Dęmi um slķkt er aš Jesś er settur ķ gröf Jósefs af Arimathea sem var mešlimur Sanhedrin eša dómstólum Jerśsalems. Lķka aš margir af prestum gyšinga tóku trś. Žetta eru atriši sem menn hefšu leikandi geta afskrifaš į fyrstu öldinni sem lygi.
  • Höfundarnar lįta ķ sögunni um Jesś koma fyrir fręgt og valda mikiš fólk. Fólk į žessum tķma hefši vitaš aš žarna hefšu veriš lygar į feršinni og sérstaklega fólk sem žekkti žetta valda mikla fólk sem kemur fram ķ sögunni um Krists. Lęrisveinarnir hefšu aldrei komist upp meš aš skrifa lygar um menn eins og Pķlatus, Kaķfas ęšsta prest, Festur, Felix og Heródes og hans ęttingja.
  • Höfundarnir žeir hvetja sķna lesendur til aš athuga hvort žaš sem žeir segja er ekki satt, jafnvel žegar kemur aš kraftaverkum. Til dęmis žį Pįll ķ hans seinni bréfi til Korintumanna žį talar hann um kraftaverk sem hann gerši žegar hann heimsótti žį. Afhverju myndi Pįll hafa skrifaš žetta til Kórintumanna ef hann gerši ekki kraftaverk? Hann hefši komiš upp um sig sem lygara og kirkjan lagst śt af.
  • Höfundar Nżja Testamentisins lżsa kraftaverkum į einfaldan og lįtlausan hįtt.  Ekkert veriš aš żkja eša skreyta eins og menn žekkja vanalega skįldskap af.

Menn geta aušvitaš alltaf sagt aš žetta er bara żtarlegt samsęri eša flókin lygavefur en ég žarf meiri trś til aš trśa žvķ en aš komast aš žeirri nišurstöšu aš žessir menn voru aš segja satt. Allt sem žeir skrifušu einkennist af heišarleika og góšmennsku og ég į einfaldlega mjög erfitt aš trśa lyga samsęri upp į žį.

Ef viš gerum stutta samantekt į žvķ sem viš höfum fariš yfir žį sjįum viš eftirfarandi:

  1. Handrit Nżja Testamentisins eru nįlęgt atburšunum sem žau lżsa og įreišanleiki handritanna er betri en öll önnur forn handrita sem mannkyniš į. 
  2. Aš minnsta kosti tķu ašrar heimildir sem eru ekki kristnar gefa okkur upplżsingar um Jesś sem er ķ samręmi viš žaš sem viš lesum ķ Nżja Testamentinu.
  3. Höfundar žessara handrita voru sjónarvottar af žessum atburšum.Žaš sem eykur enn trśveršugleiki žeirra, aš žeir voru aš segja satt er aš margir žeirra sem voru vitni aš žessum atburšum dóu fyrir žį trś aš žeir voru sannir.

Žaš er svo margt annaš sem mętti tżna til sem sżnir aš vitnisburšur Nżja Testamentisins er įreišanlegur en ętla ašeins aš bęta einu viš sem mér finnst mjög merkilegt.

deadseacave15Įriš 1947 žį var ungur arabķskur drengur aš passa kindur ekki langt frį borginni Jerķkó. Žegar hann henti steini ķ įtt aš geit sem hafši įlpast burt žį heyrši hann eitthvaš brotna. Žegar hann fór aš athuga hvaš žetta var žį leiddi žaš til eins mesta fornleyfa uppgvötunar sķšustu aldar; ž.e.a.s. fundi Dauša hafs handritanna.   Žśsundir handrita og brot af handritum frį gyšingum sem kallašir voru Essenses.  Eitt af handritunum sem žar fundust er tališ vera frį 100 f.kr. og inniheldur bók Jesaja spįmanns en Jesaja er talinn hafa veriš uppi 800 įrum fyrir Krist.  Ég ętla aš lesa smį śr žvķ sem Jesaja skrifaši og vil spyrja ykkur, um hvern er veriš aš tala?

 
Jesaja 52
13
Sjį, žjónn minn mun giftusamur verša,
hann mun verša mikill og veglegur og hįtt upp hafinn.
14Eins og marga hryllti viš honum,
svo afskręmdur var hann įsżndum
aš vart var į honum mannsmynd,
15eins mun hann vekja undrun margra žjóša
og konungar munu verša oršlausir frammi fyrir honum
žvķ aš žeir munu sjį žaš sem enginn hefur sagt žeim
og verša žess įskynja sem žeir hafa aldrei heyrt.
Jesaja 53
1Hver trśši žvķ sem oss var bošaš
og hverjum opinberašist armleggur Drottins?
2Hann óx upp eins og višarteinungur fyrir augliti Drottins,
eins og rótarkvistur śr žurri jörš.
Hann var hvorki fagur né glęsilegur įsżndum
né įlitlegur svo aš oss fyndist til um hann.
3Hann var fyrirlitinn og menn foršušust hann,
harmkvęlamašur og kunnugur žjįningum,
lķkur manni sem menn byrgja augu sķn fyrir,

fyrirlitinn og vér mįtum hann einskis.
4En vorar žjįningar voru žaš sem hann bar
og vor harmkvęli er hann į sig lagši.
Vér įlitum honum refsaš,
hann sleginn og nišurlęgšan af Guši.
5En hann var sęršur vegna vorra synda,
kraminn vegna vorra misgjörša.

Honum var refsaš svo aš vér fengjum friš
og fyrir benjar hans uršum vér heilbrigšir.
6Vér fórum allir villir vegar sem saušir,
héldum hver sķna leiš
en Drottinn lét synd vor allra
koma nišur į honum.

7Hann var hart leikinn og žjįšur
en lauk eigi upp munni sķnum
fremur en lamb sem leitt er til slįtrunar
eša saušur sem žegir fyrir žeim er rżja hann,
hann lauk eigi upp munni sķnum.
8Hann var fjötrašur, dęmdur og leiddur burt
en hver hugsaši um afdrif hans
žegar hann var hrifinn burt af landi lifenda?
Vegna syndar mķns lżšs var honum refsaš.
9Menn bjuggu honum gröf mešal gušlausra,
legstaš mešal rķkra
žótt hann hefši ekki framiš ranglęti
og svik vęru ekki ķ munni hans.
10En Drottni žóknašist aš kremja hann og žjaka.
Žar sem hann fęrši lķf sitt aš sektarfórn
fęr hann aš sjį nišja sķna og lifa langa ęvi
og vegna hans nęr vilji Drottins fram aš ganga.
11Aš žjįningum sķnum loknum mun hann sjį ljós
og sešjast af žekkingu sinni.
Žjónn minn mun réttlęta marga
žvķ aš hann bar syndir žeirra.
12Žess vegna fę ég honum hlutdeild meš stórmennum
og hann mun skipta feng meš voldugum
vegna žess aš hann gaf lķf sitt ķ daušann

og var talinn meš illręšismönnum.
En hann bar synd margra
og baš fyrir illręšismönnum

Žaš er stórkostleg von aš daušinn er ekki endalokin, aš žegar kemur aš žvķ aš męta skapara alheims aš žį mun Hann ekki sjį mann sem ómerkilegan lygara, grįšugan žjóf eša ókęrleiksrķkan og óhlķšin einstakling. Möguleikinn į fyrirgefningu er raunverulegur ķ gegnum fórn Jesś fyrir 2000 įrum sķšan.  Ég vona aš žś lesandi góšur munir hugsa alvarlega um žessa hluti žvķ okkar er ašeins gefiš eitt lķf og eftir žaš dómur. Ef žś kemur fram fyrir žann dóm įn Krists žį muntu verša fundinn sekur og munt verša dęmdur til eilķfrar glötunar.  Ekki bķša meš žessa įkvöršun žvķ aš enginn veit hvenęr hans tķmi er bśinn.


« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Hjalti Rśnar Ómarsson

Žaš er mjög svipaš dęmi žegar kemur aš handritum Nżja Testamentisins žvķ žau minnast ekki į eyšileggingu musterisins ķ Jerśsalem įriš 70.e.kr. 

Žaš er reyndar almennt tališ aš žau séu skrifuš eftir įriš 70 einmitt vegna žess aš žaš er augljóst aš žaš er bśiš aš eyša musterinu į žeim tķma sem gušspjöllin eru skrifuš.

Žaš er fleira sem bendir til hins sama en lęt žetta duga ķ bili.

Einmitt žaš jį.

Žegar viš lesum handrit Nżja Testamentisins žį sannarlega halda höfundar žess žvķ fram aš žeir voru vitni aš žessum atburšum.

Eigum viš aš fara ķ gegnum žetta? Segir höfundur Matteusargušspjalls aš hann sé sjónarvottur?

Žaš sem styšur žaš aš žeir voru sjónarvottar er aš margir hverjir höfšu mikiš fyrir žvķ aš skrį nišur atriši ķ žeirra samfélagi.

 Skrį nišur atriši ķ žeirra samfélagi?

 Lśkas til dęmis ķ Postulasögunni nefnir 84 atriši sem viš höfum getaš sannreynt aš eru sögulega rétt. 

Nįnast öll žessi 84 atriši eru hlutir eins og  vindįttir og landafręši. Ég veit ekki hvers vegna žś heldur aš landafręšikunnįtta žżši aš hann sé sjónarvottur.

Ef aš Lśkas setti svona mikla vinnu ķ aš segja rétt frį atrišum sem virka smįvęgileg eins og dżpt vatns į įkvešnum staš, nöfn į bęjum og stašhįttum, ętti hann žį ekki lķka aš vera nįkvęmur žegar kemur aš einhverju mikilvęgu eins og kraftaverkum?

Nei, aušvitaš ekki. Helduršu t.d. aš kraftaverkin sem Jósefus segir frį hafi gerst af žvķ aš hann er góšur ķ landafręši Palestķnu?

Jóhannesargušspjall er einnig fullt af atrišum sem sżna fram į aš hann reyndi aš vera nįkvęmur og hafši žekkingu stašhįttum og menningu žess tķma sem hann skrifar um.

Komdu meš dęmi. Jh er almennt tališ lélegasta gušspjalliš hvaš sagnfręši varšar af žvķ aš Jesśs hljómar alveg eins og höfundur gušspjallsins.

Žetta er skemmtilegt višfangsefni og miklu meira hęgt aš kafa ofan ķ žetta eins og t.d. hvernig fornleyfafręšin hafa styrkt enn fremur aš žeir sem skrifušu žessi rit voru sjónarvottar.

Komdu meš dęmi.

  • Žeir sem ritušu handritin létu fylgja meš óžęgilegar og oft skammarlegar upplżsingar um žį sjįlfa.  Ef lęrisveinarnir hefšu veriš aš skįlda upp sögu žį hefši žeir sleppt atrišum sem létu žį lķta illa śt en žeir geršu žaš ekki.

Mofi, höfundar gušspjallanna voru ekki lęrisveinar Jesś, žess vegna virka žessi rök žķn aušvitaš ekki.

Höfundarnir létu fylgja meš mikiš af žvķ óžęgilega og undarlega sem Jesś sagši og sömuleišis óžęgilegar stašreyndir eins og aš fjölskylda Jesś hélt aš Hann vęri ekki meš öllum mjalla og reyndu aš taka Hann heim meš sér.

Įstęšan fyrir žessari sögu er aš kenna lesendunum hvaš žeir eigi aš gera žegar žeir lenda ķ klemmu varšandi fjölskyldu sķna, sbr svar Jesś.        

En verš aš fara bę.

Hjalti Rśnar Ómarsson, 28.10.2008 kl. 16:17

2 Smįmynd: Mofi

Hjalti
Žaš er reyndar almennt tališ aš žau séu skrifuš eftir įriš 70 einmitt vegna žess aš žaš er augljóst aš thorn;aš er bśiš aš eyša musterinu į žeim tķma sem gušspjöllin eru skrifuš.

Afhverju eiginlega?  Žegar enginn neins stašar minnist į eyšileggingu musterisins; hvorki Pįll ķ sķnum bréfum eša Jóhannes žegar hann skrifar Opinberunarbókina eša önnur bréf.

Hjalti
Einmitt žaš jį.

Jebb :)

Hjalti
Eigum viš aš fara ķ gegnum žetta? Segir höfundur Matteusargušspjalls aš hann sé sjónarvottur?

Viš getum skošaš dęmi žar sem menn taka žaš sérstaklega fram aš žeir eru sjónarvottar.

Postulasagan 2:32 og 3:15 - 1. Pétursbréf 5:1 og 2. Pétursbréf 1:16 - Jóhannesargušspjall 19:33-35 - 1. Jóhannesar bréf 1:1-2 - Lśkasargušspjall 1:1-2 - Hebreabréfiš 2:3-4

Hjalti
Skrį nišur atriši ķ žeirra samfélagi?

Skrį upplżsingar um stašhętti og  hefšir, nöfn žeirra sem réšu rķkjum og fleira. Žaš sżnir aš viškomandi hafši žekkingu į viškomandi staš į viškomandi tķma.  Žś getur aušvitaš alltaf hugsaš sem svo aš um vel śtfęrt samsęris lygi sé aš ręša en žś getur alltaf gert žaš sama hve veik sś staša er.

Hjalti
Nįnast öll žessi 84 atriši eru hlutir eins og  vindįttir og landafręši. Ég veit ekki hvers vegna žś heldur aš landafręšikunnįtta žżši aš hann sé sjónarvottur.

Meira en landafręši kunnįtta, hefšir og ašstęšur, nöfn į fólki og bęjum.  Hefuršu skošaš žessi 84 atriši?

Hjalti
Nei, aušvitaš ekki. Helduršu t.d. aš kraftaverkin sem Jósefus segir frį hafi gerst af žvķ aš hann er góšur ķ landafręši Palestķnu?

Hvaša Jósefus ertu aš tala um og hvaša kraftaverk?  Žetta ašeins segir til um aš viškomandi reyndi aš koma upplżsingum heišarlega og rétt frį sér.  Žaš er aušvitaš ešlilegt aš efast žegar einhver segir aš kraftaverk hafi gerst en žaš er ekki hęgt aš segja aš vitnisburšurinn er óįreišanlegur; nema aš viškomandi hafi žegar fyrir fram įkvešiš aš kraftaverk gerast ekki og žį getur hann afskrifaš alla vitnisburši sem innihalda kraftaverk.  Žį skiptir engu mįli hver vitnar um kraftaverk, viškomandi afneitar žvķ öllu saman śt frį žvķ sem hann hefur fyrirfram įkvešiš.

Hjalti
Komdu meš dęmi. Jh er almennt tališ lélegasta gušspjalliš hvaš sagnfręši varšar af žvķ aš Jesśs hljómar alveg eins og höfundur gušspjallsins.

Žegar žś segir "almennt tališ" žį les ég "gušleysingjarnir sem ég hlusta į halda...".  Finnst žér žaš ranglega metiš af mér? 

Mér finnst žegar mašur skošar žau atriši sem koma fram ķ Jóhannesar gušspjallinu žį hefur mašur mjög góša įstęšu til aš ętla aš viškomandi hafi žekkt vel til žessa tķma og žessa ašstęšna og sömuleišis hafi veriš aš segja satt.

Dęmi um slķkt er aš Jóhannes sagši rétt frį laug ķ Jerśsalem ( Jh 5:2 ).  Fornleyfa uppgröftur ķ kringum 1914-1938 fann žannig laug og hśn var eins og Jóhannes hafši lżst henni.  Žar sem aš Jerśsalem eyddist eftir 70 e.kr. žį er ólķklegt aš einhver sem sį ekki viškomandi laug hafi getaš lżst henni svona.  Jóhannes segir lķka aš žessi laug er ķ Jerśsalem sem bendir til žess aš žetta hafi veriš fyrir 70 e.kr.

Hjalti
Mofi, höfundar gušspjallanna voru ekki lęrisveinar Jesś, žess vegna virka žessi rök žķn aušvitaš ekki.

Žęr heimildir sem viš höfum um hverjir voru höfundarnir segja žetta svo mašur hefur enga įstęšu til aš ętla aš svo sé ekki; nema bara til vera vantrśar mešlimur eša eitthvaš žess hįttar.

Hjalti
Įstęšan fyrir žessari sögu er aš kenna lesendunum hvaš žeir eigi aš gera žegar žeir lenda ķ klemmu varšandi fjölskyldu sķna, sbr svar Jesś

Žś ert aš lesa žaš ķ söguna en Biblķan gefur mörg dęmi um hvaš į aš gera žegar kemur aš fjölskyldunni og trśnni og ég hafši aldrei tengt žessa sögu viš žannig kennslustund.

Viš heyrumst :)

Mofi, 28.10.2008 kl. 18:25

3 Smįmynd: Siguršur Rósant

 Mofi - "Höfundar žessara handrita voru sjónarvottar af žessum atburšum.Žaš sem eykur enn trśveršugleiki žeirra, aš žeir voru aš segja satt er aš margir žeirra sem voru vitni aš žessum atburšum dóu fyrir žį trś aš žeir voru sannir."

Hér į eftir mį sjį hvernig tveir höfundar sem žś segir aš hafi bįšir veriš sjónarvottar aš sömu atburšarįsinni varšandi Jśdas, lżsa sķšustu klukkustundum lķfs Jśdasar, uppįhalds knśsarans okkar.

Fyrri höfundurinn fullyršir aš Jśdas hafi skilaš silfurpeningunum 30, išrast og fariš sķšan og hengt sig. Seinni höfundurinn segir hins vegar aš Jśdas hafi keypt reit fyrir laun ódęšis sķns, steypst į höfšušiš og brostiš  sundur ķ mišju žannig aš išrin féllu śt. (Kannski heiftarlegt kvišslit?)

Žessir tveir vitnisburšir stangast į aš žvķ er ég best fę séš og draga mjög śr trśveršugleika žessara rita og höfundanna sem įreišanlegra vitna.

Matt 27:3-8 "Žegar Jśdas, sem sveik hann, sį, aš hann var dęmdur sekur, išrašist hann og skilaši ęšstu prestunum og öldungunum silfurpeningunum žrjįtķu og męlti: "Ég drżgši synd, ég sveik saklaust blóš." Žeir sögšu: "Hvaš varšar oss um žaš? Žaš er žitt aš sjį fyrir žvķ." Hann fleygši žį silfrinu inn ķ musteriš og hélt brott. Sķšan fór hann og hengdi sig. Ęšstu prestarnir tóku silfriš og sögšu: "Ekki mį lįta žaš ķ gušskistuna, žvķ žetta eru blóšpeningar."Og žeir uršu įsįttir um aš kaupa fyrir žį leirkerasmišs akurinn til grafreits handa śtlendingum. Žess vegna kallast hann enn ķ dag Blóšreitur."

Post 1:16-19  "Bręšur, rętast hlaut ritning sś, er heilagur andi sagši fyrir munn Davķšs um Jśdas, sem vķsaši leiš žeim, er tóku Jesś höndum.Hann var ķ vorum hópi, og honum var falin sama žjónusta. Hann keypti reit fyrir laun ódęšis sķns, steyptist į höfušiš og brast sundur ķ mišju, svo aš išrin öll féllu śt.Žetta varš kunnugt öllum Jerśsalembśum, og er reitur sį kallašur į tungu žeirra Akeldamak, žaš er Blóšreitur."

Siguršur Rósant, 28.10.2008 kl. 20:49

4 Smįmynd: Hjalti Rśnar Ómarsson

Mofi, hef ekki tķma til žess aš svara miklu nśna, er į flandri.

Viš getum skošaš dęmi žar sem menn taka žaš sérstaklega fram aš žeir eru sjónarvottar.

Postulasagan 2:32 og 3:15 - 1. ...

Mofi, žetta er śt ķ hött. Žarna ertu aš vitna ķ persónur ķ sögunni sem segjast vera vitni aš atburšunum. Viš erum aš ręša um žaš hvort höfundar ritanna boru vottar eša ekki, ekki hvort persónur ķ ritunum sjįlfum segjast vera žaš eša ekki.

Žetta vęri svipaš žvķ ef ég myndi skrifa sögu um sķšari heimsstyrjöldina žar sem ég myndi lįta Hitler segja: "Ég var vitni aš žvķ sem geršist ķ orrustunni um Berlķn.", žar meš er aušvitaš ekki hęgt aš segja aš höfundurinn segist vera sjónarvottur.

En segist höfundur Matteusargušspjalls vera sjónarvottur? 

Varšandi Jesaja 52, žį ętti aš nęgja žér aš leita aš "žjónn" ķ Jesaja til žess aš sjį hver žjónninn er. Žaš er sagt hver hann er ķ bókinni! 

Hjalti Rśnar Ómarsson, 28.10.2008 kl. 21:19

5 identicon

Sęll Mofi.

Tertślķan kirkjufašir kemur inn į nokkra svipaša punkta. Męli meš aš žś kķkir ašeins į hann.

Bestu Kvešjur

Jakob (IP-tala skrįš) 29.10.2008 kl. 12:34

6 identicon

Mér finnst doldiš merkilegt aš žaš žurfi yfirhöfuš aš vera aš velta žessu fyrir sér hvort aš NT eša Biblķan ķ heild sé orš Gušs. Ef aš žetta vęri orš Gušs sem öllum mönnum bęri aš fara eftir finnst mér aš žaš ętti aš vera svo augljóst aš žaš vęri hafiš yfir allan vafa, en svo viršist engan veginn vera.

Ķ framhaldi finnst mér einnig vanta hjį kristnum mönnum aš benda į hvašan žeir hafi žį vitneskju aš žetta sé žaš sem öllum mannkyni beri aš fara eftir og žį er ég ekki aš meina yfirlżsingar Biblķunnar sjįlfrar, heldur hvašan žeir fįi žęr upplżsingar aš Biblķan sé innblįsiš orš Gušs.

Įrni (IP-tala skrįš) 29.10.2008 kl. 13:12

7 Smįmynd: Mofi

Rósant
Žessir tveir vitnisburšir stangast į aš žvķ er ég best fę séš og draga mjög śr trśveršugleika žessara rita og höfundanna sem įreišanlegra vitna.

Žótt ég er į žvķ aš žaš er lausn į žessari mótsögn žį ķ besta falli gefur žetta įstęšu til aš hafna einu af gušspjöllunum en ašeins aš žvķ leiti aš žaš gęti innihaldiš villu. Alls ekki aš įstęša til aš hafna öllum fjórum og ķ rauninni stašfesting į žvķ aš žetta eru fjögur ašskilin vitni.

Hjalti
Mofi, hef ekki tķma til žess aš svara miklu nśna, er į flandri.

Žig vantar greinilega almennilega forgangsröšun :)

Hjalti
Mofi, žetta er śt ķ hött. Žarna ertu aš vitna ķ persónur ķ sögunni sem segjast vera vitni aš atburšunum. Viš erum aš ręša um žaš hvort höfundar ritanna boru vottar eša ekki, ekki hvort persónur ķ ritunum sjįlfum segjast vera žaš eša ekki.

Vitnisburšinn er žannig aš sį sem er aš lżsa atburšum er žarna aš vitna um vitnisburš fólks sem hann žekkti og var meš.

Hjalti
En segist höfundur Matteusargušspjalls vera sjónarvottur? 

Aš ég best veit, nei, hann tekur žaš ekki fram.

Hjalti
Varšandi Jesaja 52, žį ętti aš nęgja žér aš leita aš "žjónn" ķ Jesaja til žess aš sjį hver žjónninn er. Žaš er sagt hver hann er ķ bókinni! 

Hvaša vers segja hver žjóninn er?

Jakob
Tertślķan kirkjufašir kemur inn į nokkra svipaša punkta. Męli meš aš žś kķkir ašeins į hann.

Takk Jakob :)    Ég žarf aš lesa betur um og eitthvaš eftir kirkju fešurna og Tertślķan er lķklegastur efstur į listnum.

Kęr kvešja,
Halldór

Mofi, 29.10.2008 kl. 13:20

8 Smįmynd: Mofi

Įrni
Ķ framhaldi finnst mér einnig vanta hjį kristnum mönnum aš benda į hvašan žeir hafi žį vitneskju aš žetta sé žaš sem öllum mannkyni beri aš fara eftir og žį er ég ekki aš meina yfirlżsingar Biblķunnar sjįlfrar, heldur hvašan žeir fįi žęr upplżsingar aš Biblķan sé innblįsiš orš Gušs.

Žaš er frekar aš kristnir trśa fullyršingum Biblķunnar; viš trśum aš hśn er įreišanleg og žį sérstaklega aš orš Krists eru žau mögnušustu sem viš žekkjum og Hann sem persóna er traustsins veršur.

Mofi, 29.10.2008 kl. 13:22

9 Smįmynd: Hjalti Rśnar Ómarsson

  • Höfundarnir skrifušu nišur orš Jesś sem gera gķfurlegar kröfur til žeirra og allra. Eins og aš bara girnast ašra konu er aš drżgja hór ķ hjartanu, aš hata er eins og vera moršingi ķ hjartanu og aš elska óvini sķna. Žetta er ekki stašall sem menn eru lķklegir til aš koma meš. Hafa ber lķka ķ huga aš höfundarnir neita žvķ ekki aš žeir voru sekir um žetta hluti og margt af žvķ er meira aš segja kemur fram ķ handritunum.

Af hverju segiršu aš žetta sé ekki stašall sem menn séu lķklegir til žess aš koma meš? Einhver kom augljóslega meš žennan stašal og heimsendasöfnušir gera oft fįrįnlegar kröfur til safnaša sinna, t.d. Heaven's “Gate fólkiš mįtti ekki stunda kynlķf.

Žessi rök žķn (žaš eru geršar fįrįnlegar kröfur -> eru höfundarnir įreišanlegir) eru śt ķ hött.

  • Höfundarnir ašgreina sķn orš frį oršum Krists. Afhverju eykur žetta trśveršugleika? Af žvķ aš žaš hefši veriš mjög aušvelt aš leysa allan įgreining meš žvķ aš setja orš ķ munn Jesś en žaš var aldrei gert til aš leysa įgreining.

Žetta er einfaldlega bara fullyršing frį žér. Žś fullyršir bara aš höfundarnir leggi Jesś aldrei orš ķ munn. Komdu meš rök fyrir žvķ.

  • Atriši er varšandi krossfestinguna og greftrunina eru ekki eitthvaš sem er lķklegt aš menn myndu skįlda upp.  Dęmi um slķkt er aš Jesś er settur ķ gröf Jósefs af Arimathea sem var mešlimur Sanhedrin eša dómstólum Jerśsalems. Lķka aš margir af prestum gyšinga tóku trś. Žetta eru atriši sem menn hefšu leikandi geta afskrifaš į fyrstu öldinni sem lygi.

Frįsögnin af Jósefi frį Arķmažeu gęti einmitt vel veriš fegrśš frįsögn af greftrun Jesś ķ gröf fyrir glępamenn. Ég skil ekki hvers vegna žér finnist žaš ólķklegt aš menn myndu skįlda žaš upp aš einhverjir prestar gyšinga hafi tekiš trś og ég skil ekki hvernig menn ęttu aš afskrifa žaš "leikandi létt". Gefum okkur t.d. aš žś bśir ķ litlu Asķu ~80 e.o.t. og einhver segir žér aš einhverjir prestar gyšinga hafi tekiš trś įriš 40 e.o.t. ķ Jerśsalem. Hvernig myndiršu afskrifa žetta "leikandi létt"?

  • Höfundarnar lįta ķ sögunni um Jesś koma fyrir fręgt og valda mikiš fólk. Fólk į žessum tķma hefši vitaš aš žarna hefšu veriš lygar į feršinni og sérstaklega fólk sem žekkti žetta valda mikla fólk sem kemur fram ķ sögunni um Krists. Lęrisveinarnir hefšu aldrei komist upp meš aš skrifa lygar um menn eins og Pķlatus, Kaķfas ęšsta prest, Festur, Felix og Heródes og hans ęttingja.

Til aš byrja meš skrifušu lęrisveinarnir žetta ekki. Tökum sem dęmi Pķlatus, hvernig myndiršu vita įriš 80 ķ litlu Asķu aš hann hefši ekki tekiš einhvern Jesśs af lķfi?

Žetta er eins og ef ég myndi segja aš Einar Olgeirsson hafi lent ķ slag viš einhvern Jón įriš 1920. Hvernig myndiršu hrekja žaš?

  • Höfundarnir žeir hvetja sķna lesendur til aš athuga hvort žaš sem žeir segja er ekki satt, jafnvel žegar kemur aš kraftaverkum. Til dęmis žį Pįll ķ hans seinni bréfi til Korintumanna žį talar hann um kraftaverk sem hann gerši žegar hann heimsótti žį. Afhverju myndi Pįll hafa skrifaš žetta til Kórintumanna ef hann gerši ekki kraftaverk? Hann hefši komiš upp um sig sem lygara og kirkjan lagst śt af.

Vķsaši į žessi dęmi žar sem höfundarnir "hvetja sķna lesendur til aš athuga hvort žaš sem žeir segja er ekki satt". Hvar er žaš t.d. sagt ķ gušspjöllunum?

Sķšan į trśfólk ekki ķ erfišleikum meš žvķ aš trśa aš einhver geri kraftaverk, t.d. trśir helling af fólki žvķ aš Benny Hinn geri kraftaverk.

Höfundar Nżja Testamentisins lżsa kraftaverkum į einfaldan og lįtlausan hįtt.  Ekkert veriš aš żkja eša skreyta eins og menn žekkja vanalega skįldskap af.

Hvaš įttu viš meš žessu? Eru t.d. upprisa hinna mörgu heilögu ķ Mt ekki żkjur og skreyting į frįsögn Mk? Er tališ um aš ekki Jesśs einn, heldur lķka Pétur hafi labbaš į vatni ekki lķka skreyting? Er tal um engil sem stķgur nišur af himnum, jaršskjįlfta og ég veit ekki hvaš lķka żkjur?

Afhverju eiginlega?  Žegar enginn neins stašar minnist į eyšileggingu musterisins; hvorki Pįll ķ sķnum bréfum eša Jóhannes žegar hann skrifar Opinberunarbókina eša önnur bréf.

Mofi, žaš er mešal annars minnst į eyšilegginguna ķ žessum "spįdómum" sem höfundarnir setja ķ munn Jesś.

Jebb :)

Komdu žį meš žessi rök.

Skrį upplżsingar um stašhętti og  hefšir, nöfn žeirra sem réšu rķkjum og fleira. Žaš sżnir aš viškomandi hafši žekkingu į viškomandi staš į viškomandi tķma.  Žś getur aušvitaš alltaf hugsaš sem svo aš um vel śtfęrt samsęris lygi sé aš ręša en žś getur alltaf gert žaš sama hve veik sś staša er.

Jį, žetta žżšir aš viškomandi hafši almenna žekkingu um stašinn. Og komdu meš dęmi sem sżna aš hann hefši žurft aš vera uppi į žessum staš og žessum tķma. Žaš er enginn aš tala um samsęri, ekki gera mér upp skošanir.

Meira en landafręši kunnįtta, hefšir og ašstęšur, nöfn į fólki og bęjum.  Hefuršu skošaš žessi 84 atriši?

Jį, og žau eru ekki merkileg.

Hvaša Jósefus ertu aš tala um og hvaša kraftaverk?

Eru margir Jósefusar ķ sambandi viš frumkristni? Flavķus Jósefus. Hann segir t.d. frį upprisu fiska, vopna į himnum og fleira.

Žegar žś segir "almennt tališ" žį les ég "gušleysingjarnir sem ég hlusta į halda...".  Finnst žér žaš ranglega metiš af mér? 

Jį. Af žvķ aš žś viršist vera afskaplega illla aš žér ķ žessum mįlum og lest bara heimskulegar trśvarnarbękur.

Sem dęmi žį las ég um daginn grein ķ Oršinu (riti félags gušfręšinema) žar sem kennari ķ Gt-fręši ķ gušfręšideild HĶ sagši einmitt aš fręšimenn vęru almennt sammįla žvķ aš žjónsljóšin ķ Jesaja vęru ekki um Jesś og aš Ķsrael (sem er kallašur žjónninn ķ Jesjaja) sé žjónninn.

Mér finnst žegar mašur skošar žau atriši sem koma fram ķ Jóhannesar gušspjallinu žį hefur mašur mjög góša įstęšu til aš ętla aš viškomandi hafi žekkt vel til žessa tķma og žessa ašstęšna og sömuleišis hafi veriš aš segja satt.

Af hverju hljómar Jesś ķ Jh nįkvęmlega eins og höfundur Jh en ekki eins og Jh ķ hinum samstofna gušspjöllum.

Hjalti Rśnar Ómarsson, 29.10.2008 kl. 13:42

10 Smįmynd: Hjalti Rśnar Ómarsson

Ég sé aš tilvitnanirnar mķnar klśšrušust. Efnisgreinarnar meš punktunum eru augljóslega frį Mofa. 

Jerśsalem eyddist ekki įriš 70 eot. Heldur musteriš. Vitum viš hvort žessi laug sem talaš er um ķ Jh 5 hafi eyšst žį?

Žęr heimildir sem viš höfum um hverjir voru höfundarnir segja žetta svo mašur hefur enga įstęšu til aš ętla aš svo sé ekki; nema bara til vera vantrśar mešlimur eša eitthvaš žess hįttar.

Žessar heimildir sem žś talar um eru kirkjufešur sem hafa góša įstęšu til aš vilja hafa höfundana nįlęgt atburšunum.

Sķšan hef ég oft bent žér į įstęšu fyrir žvķ aš höfundur Mt gat ekki veriš Matteus lęrisveinn Jesś. Og žetta er ekki einhver "vantrśar"-hugmynd heldur frekar algeng skošun hjį Nt-fręšingum.

Žś ert aš lesa žaš ķ söguna en Biblķan gefur mörg dęmi um hvaš į aš gera žegar kemur aš fjölskyldunni og trśnni og ég hafši aldrei tengt žessa sögu viš žannig kennslustund.

Mofi, ég er aš segja žér hvers vegna höfundurinn myndi lįta fjölskyldu Jesś hafna honum (sem er ķ mótsögn viš fęšingarfrįsagnir Mt og Lk).

Alls ekki aš įstęša til aš hafna öllum fjórum og ķ rauninni stašfesting į žvķ aš žetta eru fjögur ašskilin vitni.

Mofi, žaš er almennt vitaš aš 2 af 3 samstofna gušspjöllunum byggja į einu eša tveimur samstofna gušspjöllum. Ekki "ašskilin vitni"

Vitnisburšinn er žannig aš sį sem er aš lżsa atburšum er žarna aš vitna um vitnisburš fólks sem hann žekkti og var meš.

Mofi, viš erum aš ręša žaš hvort höfundar ritanna sögšust vera sjónarvottar eša ekki. Žś kemur meš žau "rök" aš persóna ķ einni sögunni segist vera sjónarvottur.

Aš ég best veit, nei, hann tekur žaš ekki fram.

Allt ķ lagi.

Höfundur Mt segist ekki vera sjónarvottur.

Segir höfundur Mk aš hann sé sjónarvottur?

Hvaša vers segja hver žjóninn er?

T.d. 48.8-9, 44.1-2, 44.21, 45.4 , 49.3

Hjalti Rśnar Ómarsson, 29.10.2008 kl. 14:01

11 Smįmynd: Mofi

Hjalti
Af hverju segiršu aš žetta sé ekki stašall sem menn séu lķklegir til žess aš koma meš? Einhver kom augljóslega meš žennan stašal og heimsendasöfnušir gera oft fįrįnlegar kröfur til safnaša sinna, t.d. Heaven's “Gate fólkiš mįtti ekki stunda kynlķf.

Afžvķ aš žetta er mjög hįr stašall og menn vanalega eru meš miklu minni vęntingar. Žessi einhver sem kom fram meš žennan stašal var Kristur og ekki kannast ég viš svipašan stašal annars stašar ķ heiminum. Heaven's Gate fólkiš var sķšan aš lesa ķ Biblķunni svo žaš fékk sumt af sķnum hugmyndum žašan og ranghugmyndum lķklegast frį ódżrum Hollywood geimveružįttum.

Hjalti
Žessi rök žķn (žaš eru geršar fįrįnlegar kröfur -> eru höfundarnir įreišanlegir) eru śt ķ hött.

Rökin eru aš sišferšisstašallinn sem Kristur setur viršist fyrir mitt leiti ekki lķklegur til aš koma frį mönnum sem stóšust žennan stašal engan veginn samkvęmt žeirra eigin vitnisburši.

Hjalti
Žetta er einfaldlega bara fullyršing frį žér. Žś fullyršir bara aš höfundarnir leggi Jesś aldrei orš ķ munn. Komdu meš rök fyrir žvķ.

Ķ gušspjöllunum žį eru orš Krist vel ašgreind, eitthvaš sem viš sjįum ķ Biblķum žar sem orš Krist eru öll ķ raušum stöfum.  Ef menn hefšu veriš aš finna upp hina kristnu sögu žį hefši veriš aušvelt aš leysa öll įgreiningsefni fyrstu kirknanna meš žvķ aš lįta Jesś segja eitthvaš sem hefši leyst mįliš. Deilumįl sem viš sjįum ķ bréfunum til safnašana eins og umskurn, lögmįl Móse, tala ķ tungum og svo framvegis hefšu getaš veriš leyst einn tveir og žrķr meš žvķ aš lįta Jesś afgreiša žannig mįl en žaš var aldrei gert.  Lęrisveinarnir viršast hafa haldiš sig fast viš žaš sem Jesś sagši og sagši ekki.

Hjalti
Gefum okkur t.d. aš žś bśir ķ litlu Asķu ~80 e.o.t. og einhver segir žér aš einhverjir prestar gyšinga hafi tekiš trś įriš 40 e.o.t. ķ Jerśsalem. Hvernig myndiršu afskrifa žetta "leikandi létt"?

Frekar aš rómverjar og gyšingar gętu afskrifaš söguna sem lygar af žvķ aš žeir voru žarna og žetta geršist fyrir framan nefiš į žeim.

Hjalti
Til aš byrja meš skrifušu lęrisveinarnir žetta ekki. Tökum sem dęmi Pķlatus, hvernig myndiršu vita įriš 80 ķ litlu Asķu aš hann hefši ekki tekiš einhvern Jesśs af lķfi?

Žegar einu heimildirnar sem viš höfum segja aš lęrisveinarnir skrifušu gušspjöllin žį er žaš afskaplega lélegt aš segja aš žeir geršu žaš ekki. Į hverju byggir žś žaš eiginlega, hefuršu rök og gögn til aš styšja žessa fullyršingu sem er į móti tvö žśsund įra sögu kristninnar?

Hjalti
Žetta er eins og ef ég myndi segja aš Einar Olgeirsson hafi lent ķ slag viš einhvern Jón įriš 1920. Hvernig myndiršu hrekja žaš?

Ef aš trśarleištogi žśsunda var tekin af lķfi į Ķslandi fyrir fjörtķu fimmtķu įrum sķšan žį myndi ég örugglega vita eitthvaš um žaš; vęri hluti af sögu žekkingu ķslendinga.

Hjalti
Vķsaši į žessi dęmi žar sem höfundarnir "hvetja sķna lesendur til aš athuga hvort žaš sem žeir segja er ekki satt". Hvar er žaš t.d. sagt ķ gušspjöllunum?

Lśkas 1:1-4 - 2 Pétursbréf 1:16 - Postulasagan 26 - 1 Kórintubréf 15 - 2 Kórintubréf 12:12

Ašalega ķ bréfunum til safnašana žį sjįum viš dęmi um žetta.

Hjalti
Sķšan į trśfólk ekki ķ erfišleikum meš žvķ aš trśa aš einhver geri kraftaverk, t.d. trśir helling af fólki žvķ aš Benny Hinn geri kraftaverk.

Benny Hinn hefur nįš aš blekkja marga og hver veit, kannski hafa alvöru kriaftaverk gerst į hans samkomum, efast um žaš og veit ekki til žess. En žaš er alveg rétt, mašur getur alltaf komist aš žeirri nišurstöšu aš um blekkingar er aš ręša; mķn afstaša hérna er einfaldlega sś aš ég žarf meiri til, til aš komast aš žeirri nišurstöšu aš um lygavef og samsęri er aš ręša.

Hjalti
Hvaš įttu viš meš žessu? Eru t.d. upprisa hinna mörgu heilögu ķ Mt ekki żkjur og skreyting į frįsögn Mk? Er tališ um aš ekki Jesśs einn, heldur lķka Pétur hafi labbaš į vatni ekki lķka skreyting? Er tal um engil sem stķgur nišur af himnum, jaršskjįlfta og ég veit ekki hvaš lķka żkjur?

Žaš er alltaf sagt frį žessum ķ einföldum oršum, ašeins hvaš geršist. Eins og C.S.Lewis sagši žegar hann bar saman frįsagnir Nżja Testamentisins saman viš ašrar bókmenntir žį sį hann ekki žessar skreytingar og żkjur sem einkenndi hinar bękurnar. 

Dęmi um slķka frįsögn vęri t.d. ķ gušspjalli Péturs sem var skrifaš kannski ķ kringum 100 įrum eftir atburšinn:

http://reluctant-messenger.com/gospel-of-peter.htm
And early in the morning as the sabbath was drawing on, there came a multitude from Jerusalem and the region round about, that they might see the sepulchre that was sealed.

9 And in the night in which the Lord's day was drawing on, as the soldiers kept guard two by two in a watch, there was a great voice in the heaven; and they saw the heavens opened, and two men descend from thence with great light and approach the tomb.  And that stone which was put at the door rolled of itself and made way in part; and the tomb was opened, and both the young men entered in.

10 When therefore those soldiers saw it, they awakened the centurion and the elders; for they too were hard by keeping guard. And as they declared what things they had seen, again they see three men come forth from the tomb, and two of them supporting one, and a cross following them: and of the two the head reached unto the heaven, but the head of him who was lead by them overpassed the heavens. And they heard a voice from the heavens, saying, Thou hast preached to them that sleep. And a response was heard from the cross, Yea.

Mikill mśgur, steinar sem hreyfast af sjįlfu sér, hausar af mönnum sem teygja sig til himins og gangandi og talandi kross.

Hjalti
Mofi, žaš er mešal annars minnst į eyšilegginguna ķ žessum "spįdómum" sem höfundarnir setja ķ munn Jesś.

Žarna höfšu žeir einmitt mjög góša įstęšu til aš minnast į eyšileggingu Jerśsalems. Lśkas aš skrifa t.d. Postulasöguna eša Pįll eša Jóhannes ķ žeirra bréfum, aš vķsa ķ žennan uppfyllta spįdóm Krists en enginn gerši žaš.

Hjalti
Komdu žį meš žessi rök.

Lśkas žegar hann skrifar Postulasöguna žį lżsir hann ótal atrišum um stašhętti og menningu og fólk sem var uppi į hans tķma. Fer yfir alls konar atriši ķ ęvi Pįls, kraftaverk, barsmķšar, skipsbrot og fangelsisvist. Žegar viš fylgjumst meš žį skiptist hann į aš nota "žeir" eša "viš" eftir žvķ hvort aš hann var meš ķ för eša ekki.  Fyrst aš höfundur Postulasögunnar fannst mikilvęgt aš skrifa nišur öll žessi atriši hefši hann žį ekki įtt aš segja frį örlögum žess sem hans saga fjallaši ašalega um, ž.e.a.s. frį örlögum Pįls?

Žegar höfundur Postulasögunnar lętur söguna enda žį er Pįll ķ stofufangenlsi ķ Róm meš töluvert frelsi til aš rökręša viš fólk.

Viš vitum frį Clement frį Róm sem skrifaši į fyrstu öldinni og frį öšrum kirkju fešrum aš Pįll var tekinn af lķfi žegar Neró rķkti en hann rķkti til 68. e.kr.

Hjalti
Jį, žetta žżšir aš viškomandi hafši almenna žekkingu um stašinn. Og komdu meš dęmi sem sżna aš hann hefši žurft aš vera uppi į žessum staš og žessum tķma. Žaš er enginn aš tala um samsęri, ekki gera mér upp skošanir.

En žś ert aš halda žvķ fram aš um samsęri er aš ręša. Samsęri er žegar hópur manna kemur sér saman um lygasögu ķ einhverjum tilgangi, sjį: http://en.wikipedia.org/wiki/Conspiracy_theory   - Blekkingar hóps manna og ertu ekki einmitt aš segja aš allir rithöfundar Nżja Testamentisins og jafnvel fyrstu kirkjufešurnir voru allir aš semja einn stóran lygavef?

Hjalti
Eru margir Jósefusar ķ sambandi viš frumkristni? Flavķus Jósefus. Hann segir t.d. frį upprisu fiska, vopna į himnum og fleira.

Ertu meš dęmi og heimildir?

Hjalti
Sem dęmi žį las ég um daginn grein ķ Oršinu (riti félags gušfręšinema) žar sem kennari ķ Gt-fręši ķ gušfręšideild HĶ sagši einmitt aš fręšimenn vęru almennt sammįla žvķ aš žjónsljóšin ķ Jesaja vęru ekki um Jesś og aš Ķsrael (sem er kallašur žjónninn ķ Jesjaja) sé žjónninn.

Afhverju gengur žetta ekki ķ bįšar įttir? Aš žś lest ašalega lélegar greinar vantrśarmanna?

Hjalti
Af hverju hljómar Jesś ķ Jh nįkvęmlega eins og höfundur Jh en ekki eins og Jh ķ hinum samstofna gušspjöllum.

Mér finnst žetta vera mjög undarlegt huglęgt mat sem ég er ekki aš sjį.

Hjalti
Jerśsalem eyddist ekki įriš 70 eot. Heldur musteriš. Vitum viš hvort žessi laug sem talaš er um ķ Jh 5 hafi eyšst žį?

Ég hef vanalega heyrt talaš um eyšileggingu Jerśsalems, sjį: http://en.wikipedia.org/wiki/Destruction_of_the_Second_Temple

Kannski ekki aš öll borgin eša eitthvaš žannig en mjög mikil eyšilegging.

Hjalti
Žessar heimildir sem žś talar um eru kirkjufešur sem hafa góša įstęšu til aš vilja hafa höfundana nįlęgt atburšunum.

Hljómar eins og fleiri voru aš bętast viš samsęriš... ef allir eru aš ljśga žį aušvitaš er žetta vošalega erfitt.

Hjalti
Sķšan hef ég oft bent žér į įstęšu fyrir žvķ aš höfundur Mt gat ekki veriš Matteus lęrisveinn Jesś. Og žetta er ekki einhver "vantrśar"-hugmynd heldur frekar algeng skošun hjį Nt-fręšingum.

Mér hefur ekki fundist žau rök sannfęrandi...

Hjalti
Mofi, ég er aš segja žér hvers vegna höfundurinn myndi lįta fjölskyldu Jesś hafna honum (sem er ķ mótsögn viš fęšingarfrįsagnir Mt og Lk).

Jesś er ekki aš hafna sinni fjöldskyldu og fjöldskylda Hans er ekki aš hafna Honum; hśn einfaldlega žarna viršist hafa haldiš aš Hann vęri ekki meš öllum mjalla og vill koma Honum heim; eins fyndin sena og žaš kann aš hafa veriš.

Hjalti
Mofi, žaš er almennt vitaš aš 2 af 3 samstofna gušspjöllunum byggja į einu eša tveimur samstofna gušspjöllum. Ekki "ašskilin vitni"

Žaš er almennt tališ aš höfundur Matteusar hafi nżtt sér Markśsargušspjall en žaš žżšir ekki aš um ašskilin vitni er ekki aš ręša.  Žegar svona virkar mótsagnakennt žį gefur žaš manni įstęšu til aš ętla aš hérna er ekki į feršinni samsošin vitnisburšur.

Hjalti
Mofi, viš erum aš ręša žaš hvort höfundar ritanna sögšust vera sjónarvottar eša ekki. Žś kemur meš žau "rök" aš persóna ķ einni sögunni segist vera sjónarvottur.

Eitt af dęmunum var žess ešlis jį.

Hjalti
Segir höfundur Mk aš hann sé sjónarvottur?

Aš ég best veit, nei. Žaš žżšir ekki aš hann var ekki sjónarvottur, ašeins aš žaš kom ekki fram.  Sķšan eru heimildir fyrir žvķ aš Pétur hafi veriš sį sem ašstošaši viš žetta gušspjall og hann var sjónarvottur.

mofi: Hvaša vers segja hver žjóninn er?

Hjalti
T.d. 48.8-9, 44.1-2, 44.21, 45.4 , 49.3

Žessi vers?

Isa 48:8
Yea, thou heardest not; yea, thou knewest not; yea, from that time that thine ear was not opened: for I knew that thou wouldest deal very treacherously, and wast called a transgressor from the womb.
Isa 48:9  For my name's sake will I defer mine anger, and for my praise will I refrain for thee, that I cut thee not off.


Isa 44:1  Yet now hear, O Jacob my servant; and Israel, whom I have chosen:
Isa 44:2  Thus saith the LORD that made thee, and formed thee from the womb, which will help thee; Fear not, O Jacob, my servant; and thou, Jesurun, whom I have chosen.

Hérna erum viš mörgum köflum į undan og hérna er ašeins veriš aš tala um aš Jakob er žjónn Gušs og Ķsrael en žaš eru margir sem eru žjónar Gušs. Miklu frekar skiptir mįli aš skoša hvaš žessi žjónn sem kemur fram ķ kafla 52 og 53 į aš gera og er lżst. Sś lżsing passar engan veginn viš Ķsrael svo engin įstęša til aš ętla aš um Ķsrael er aš ręša.

Lżsingin į žjóninum ķ kafla 53 er žannig aš um einstakling er aš ręša og hann er saklaus og žjįist fyrir syndir annara. Žaš gengur engan veginn upp aš reyna lįta Ķsraels žjóšina uppfylla žetta;  ég sé ašeins yfirgengilega afneitun ķ žannig tślkun.

Mofi, 30.10.2008 kl. 11:07

12 identicon

Bķddu, ef ég skildi žetta rétt žį śtskżriršu mótsagnir ķ gušspjöllunum į žann veg aš um mismunandi vitnisburši er aš ręša.

Jafnframt teluršu žaš auka įreišanleika Nżja testamenntisins aš svo er...

Ég skil ekki alveg žessa röksemdafęrslu.

Ķ hvaša dómsmįli nśtķmans helduršu aš hęgt vęri aš sakfella mann į grunni mismunandi og mótsagnakenndra vitnisburša?

sth (IP-tala skrįš) 30.10.2008 kl. 12:35

13 identicon

Sęll Sth

Ég held aš frekar vęri nęr aš ganga śtfrį aš žaš sżni aš ekki hefur veriš įtt viš gušspjöllin. Ef menn hefšu fęri į, žį vęru ekki žessir hnökrar į milli vitnisurša. Eins og var reynt aš vķsu, en hafnaš strax af rįšandi pśritanistum.

Jakob (IP-tala skrįš) 30.10.2008 kl. 12:47

14 Smįmynd: Hjalti Rśnar Ómarsson

Ķ gušspjöllunum žį eru orš Krist vel ašgreind, eitthvaš sem viš sjįum ķ Biblķum žar sem orš Krist eru öll ķ raušum stöfum. 

Mofi, žetta er svo afskaplega vitlaust. Žaš aš skrifa svona: Jesśs sagši: "...." er ekki trygging fyrir žvķ aš žar sé um raunveruleg orš Jesś aš ręša.

Afhverju gengur žetta ekki ķ bįšar įttir? Aš žś lest ašalega lélegar greinar vantrśarmanna?

Af žvķ aš ég geri žaš einfaldlega ekki. Hvaša bękur lest žś um Nżja testamentiš eša biblķuna sem eru ekki frį trśvarnarmönnum?

Hjalti Rśnar Ómarsson, 30.10.2008 kl. 13:37

15 Smįmynd: Sindri Gušjónsson

Hjalti skrifaši:

Mofi, höfundar gušspjallanna voru ekki lęrisveinar Jesś, žess vegna virka žessi rök žķn aušvitaš ekki.

Žessi rök, eru ekki rök Mofa. Öll žessi fęrsla, viršist meira og minna vera unnin upp śr bókinni "I Don't Have Enough Faith to be an Atheist", sem og nokkrar undangengnar fęrslur. Ef ég vęri ekki aš skrifa risastóra ritgerš um Öryrkjabandalagsdóminn frį des 2000, žį myndi ég lķklega nenna aš svara žessu hjį Mofa... :-/

Hjalti, žessi linkur hér er skemmtilegur: http://www.kellanstec.com/faithatheist.html

Sindri Gušjónsson, 30.10.2008 kl. 20:22

16 Smįmynd: Mofi

Hjalti
Mofi, žetta er svo afskaplega vitlaust. Žaš aš skrifa svona: Jesśs sagši: "...." er ekki trygging fyrir žvķ aš žar sé um raunveruleg orš Jesś aš ręša.

Mįliš var aš t.d. Pétur gat leyst allan įgreining meš žvķ aš segja "Jesśs sagši..." en hann gerši žaš ekki.  Žetta eru ašeins rök fyrir žvķ aš menn virtu žaš sem Jesś sagši og voru ekki aš dirfast aš halda fram aš Hann hafši sagt eitthvaš sem Hann gerši ekki.  Eykur mķna trś aš um įreišanlegan vitnisburš er aš ręša.

Hjalti
Af žvķ aš ég geri žaš einfaldlega ekki. Hvaša bękur lest žś um Nżja testamentiš eša biblķuna sem eru ekki frį trśvarnarmönnum?

Er mjög latur viš žaš en tel mig heyra nógu mikiš af žeirra rökum frį samfélaginu og vantrśar fólki. En sannarlega žyrfti aš bęta śr žvķ en svo margar bękur og svo lķtill tķmi.

Sindri
Žessi rök, eru ekki rök Mofa. Öll žessi fęrsla, viršist meira og minna vera unnin upp śr bókinni "I Don't Have Enough Faith to be an Atheist", sem og nokkrar undangengnar fęrslur.

Jį, mikiš rétt, hefur komiš nokkrum sinnum fram en alveg žörf aš endurtaka.  Žś viršist hafa lesiš žį bók Sindri, hvaš fannst žér um hana?

Mofi, 31.10.2008 kl. 12:33

17 Smįmynd: Mofi

Sindri
Hjalti, žessi linkur hér er skemmtilegur: http://www.kellanstec.com/faithatheist.html

Sį žetta hjį Kristni um daginn. Veit ekki hvort ég į aš taka žaš aš mér aš svara žessu žar sem žaš viršist vera risastórt verkefni.

Mofi, 31.10.2008 kl. 12:34

18 Smįmynd: Hjalti Rśnar Ómarsson

Jį, žetta er afskaplega fyndiš vištal Sindri. En Mofi, mikiš veldur žaš mér miklum vonbrigšum aš žetta sé bara endurunniš rusl śr žessari lélegu bók.

Mįliš var aš t.d. Pétur gat leyst allan įgreining meš žvķ aš segja "Jesśs sagši..." en hann gerši žaš ekki.  Žetta eru ašeins rök fyrir žvķ aš menn virtu žaš sem Jesś sagši og voru ekki aš dirfast aš halda fram aš Hann hafši sagt eitthvaš sem Hann gerši ekki.  Eykur mķna trś aš um įreišanlegan vitnisburš er aš ręša.

Mofi, žś hefur engin rök fyrir žvķ aš höfundar rita Nt hafi ekki lagt honum orš ķ munn, enn einu sinni fullyrširšu bara aš žaš hafi ekki veriš gert.

Ég hef ekki tķma til žess aš svara žér nśna, en ég veit ekki hvort ég nenni aš ręša viš žig ef žś hefur ekki įhuga į višfangsefninu, en ert bara aš koppķ-peista śr einhverjum trśvarnarbókum. Žetta er t.d. rugl og vitleysa og ég efast um aš žetta sé komiš frį žér:

Hjalti: Vķsašu į žessi dęmi žar sem höfundarnir "hvetja sķna lesendur til aš athuga hvort žaš sem žeir segja er ekki satt". Hvar er žaš t.d. sagt ķ gušspjöllunum?

Mofi: Lśkas 1:1-4 - 2 Pétursbréf 1:16 - Postulasagan 26 - 1 Kórintubréf 15 - 2 Kórintubréf 12:12

Ašalega ķ bréfunum til safnašana žį sjįum viš dęmi um žetta.

Hvašan fékkstu žessi vers? Ég į bįgt meš aš trśa žvķ aš žś hafir skošaš žau sjįlfur. Kķkjum t.d. į 2Pét 1.16:

Ekki notaši ég uppspunnar skröksögur er ég kunngjörši ykkur mįtt og komu Drottins vors Jesś Krists heldur hafši ég veriš sjónarvottur aš hįtign hans.

Hvar er lesandinn hvattur til aš athuga hvort žaš sem hann segir sé satt?

Sķšan vitnaršu ķ ręšu Péturs ķ Postulasögunni, var Pétur aš hvetja lesendur til žess aš athuga hvort žaš sem hann sagši vęri satt? Žś hefur augljóslega afritaš einhver vers upp śr žessari bók sem tengjast umręšuefninu ekki.

Hjalti Rśnar Ómarsson, 31.10.2008 kl. 20:33

19 Smįmynd: Mofi

Hjalti
Jį, žetta er afskaplega fyndiš vištal Sindri. En Mofi, mikiš veldur žaš mér miklum vonbrigšum aš žetta sé bara endurunniš rusl śr žessari lélegu bók.

Mér finnst žetta virkilega góš bók...

Hjalti
Mofi, žś hefur engin rök fyrir žvķ aš höfundar rita Nt hafi ekki lagt honum orš ķ munn, enn einu sinni fullyrširšu bara aš žaš hafi ekki veriš gert.

Žeir geršu žaš ekki ķ bréfunum. Einu staširnir sem viš höfum orš Jesś eru ķ gušspjöllunum og hiš fyndna er aš žś heldur žvķ fram aš lęrisveinarnir skrifušu žau ekki.

Hjalti
Hvar er lesandinn hvattur til aš athuga hvort žaš sem hann segir sé satt?

Meš žvķ aš vķsa ķ stašreyndir og vitnisburš annara žį er hann aš gera trśnna žannig śr garši gerša aš hśn er prófanleg; menn gįtu athugaš hvort aš t.d. žaš vęru eša hefšu veriš allir žessir sjónarvottar aš Kristi eftir aš Hann reis upp frį daušum ( 1. Kórintubréf 15:6 )

Hjalti
Ég hef ekki tķma til žess aš svara žér nśna, en ég veit ekki hvort ég nenni aš ręša viš žig ef žś hefur ekki įhuga į višfangsefninu, en ert bara aš koppķ-peista śr einhverjum trśvarnarbókum

Žessi bók er miklu frekar samantekt į rökum margra en ekki einhver trśvarnarręša žessara tveggja höfunda. Žeir koma meš eitthvaš nżtt en žaš sem er ašalega nżtt frį žeim er uppsetningin.

Mofi, 3.11.2008 kl. 11:12

20 Smįmynd: Tryggvi Hjaltason

Vį hvaš žetta er flott grein. takk

Tryggvi Hjaltason, 11.11.2008 kl. 22:32

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Um bloggiš

Mofa blogg

Höfundur

Mofi
Mofi

Ég er sjöundadags aðventisti en tala samt ekki fyrir hönd safnaðarins. Hugbúnaðarfræðingur að mennt og aðhyllist Biblíulega sköpun. 

Íslendingur, hugbúnaðarfræðingur að mennt, búsettur í Englandi sem hefur áhuga á flest öllu. 

Bloggvinir

Mars 2024
S M Ž M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            

Nżjustu myndir

  • trinity witch craft
  • Bodunarkirkjan
  • Trinity_Symbol
  • Christmas Adoration of the Shepherds (1622)
  • Christmas Adoration of the Shepherds (1622)

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (29.3.): 1
  • Sl. sólarhring: 2
  • Sl. viku: 14
  • Frį upphafi: 802695

Annaš

  • Innlit ķ dag: 1
  • Innlit sl. viku: 14
  • Gestir ķ dag: 1
  • IP-tölur ķ dag: 1

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband